Ի՞նչ կասեիր քեզ 20 տարեկանում․ կյանքի դասեր հետադարձ հայացքով

 Եթե հնարավոր լիներ մի պահ կանգնեցնել ժամանակը ու խոսել այն մարդուն հետ, ում երբեմնի 20 տարեկանն ես եղել, հավանաբար կսկսեի առանց ճառերի։ Չէի ասի՝ «ամեն ինչ լավ է լինելու»՝ առանց գիտակցելու, թե որքան անորոշ ու դատարկ է դա հնչում։ Փոխարենը կասեի՝ բոլոր դժվարությունները նորմալ են, և ոչ մի սխալ վերջնական չէ, եթե ճիշտ ձևով նայես դրանց։

 Կասեի՝ մի շտապիր։ Ժամանակն ինքնին արժեք ունի, ու ոչ մի կարիերա կամ «կյանքի պլան» արժանի չէ քո առողջությանը կամ հանգստությանը։ Ի վերջո, ինքնաթունավորումը աշխատասիրությամբ նույնքան վնասակար է, որքան ծուլությունը։

 Կասեի՝ հմտությունները հաճախ ավելի կարևոր են, քան դիպլոմները։ Եթե ուզում ես ինչ-որ բան անել, սկսիր՝ նույնիսկ եթե կիսատ է կամ թերի։ Հաճախ կիսատը շարժում է առաջ, իսկ «կատարյալը»՝ կաթվածահար անում։ Կյանքում մարդիկ գնահատում են ոչ թե քեզ՝ որպես ամբողջություն, այլ այն, ինչ կարող ես անել տվյալ պահին։

 20-ում թվում է, թե բոլորն ինչ-որ բան գիտեն, որ դու չգիտես։ Բայց իրականում՝ բոլորն էլ կասկածում են իրենց մեջ։ Ոչ ոք լիովին պատրաստ չէ կյանքի կարևոր որոշումներին, բայց երբ սկսում ես գործել, սկսում ես նաև սովորել։

 Դու պարտավոր չես միշտ վստահ լինել։ Պարտավոր չես ամեն հարցի պատասխանն ունենալ։ Հաճախ ավելի իմաստուն է ասել՝ «չգիտեմ», քան ձևացնել, թե գիտես։ Այդ պարզ խոստովանությունը քեզ կպաշտպանի սխալ ճանապարհներից։

 Ամենակարևորը՝ մարդկանց ընտրիր ուշադիր, բայց ոչ վախով։ Դու արժանի ես հարաբերությունների, որտեղ քեզ չեն ուղղում, այլ փորձում են հասկանալ։ Իսկ դու էլ սովորի՛ր նույնն անել ուրիշների համար։

 Եվ վերջում՝ գուցե չես ուզում դա լսել, բայց ապրել սովորելը երբեք չի ավարտվում։ Սխալներ կլինեն։ Ափսոսանքներ՝ նույնպես։ Բայց ինչ-որ պահի կսկսես տեսնել, որ այդ ամենը կառուցել է քեզ այնպես, ինչպես ուրիշ ոչինչ չէր կարող։