Ո՞վ կգրավի Մարսը. Ամերիկա, Չինաստան, Ռուսաստան թե՞ Իլոն Մասկ

 

 Մարդկությունը հազարավոր տարիներ երազել է հեռավոր մոլորակները նվաճելու մասին, բայց այսօր այդ երազանքը ավելի իրատեսական է, քան երբևէ: Մարսը դարձել է 21-րդ դարի նոր տարածքային մրցավազքի հիմնական նպատակը, որտեղ իրար են դեմ առ դեմ կանգնել Ամերիկան, Չինաստանը, Ռուսաստանը և Իլոն Մասկի SpaceX ընկերությունը։  

Իլոն Մասկ. Մարսի Կոլումբո՞ս

Իլոն Մասկը Մարսի գաղութացման ամենահայտնի երազողն է: Նրա SpaceX ընկերությունը մշակում է Starship հրթիռային համակարգը, որն իդեալական է երկարատև միջմոլորակային ճանապարհորդությունների համար: Մասկի պլանը համարձակ է՝ 2050 թվականին միլիոնանոց քաղաք Մարսի վրա։ Նա նույնիսկ ասել է, որ մարդիկ պետք է պատրաստ լինեն այնտեղ «մեռնելու», քանի որ սա լինելու է արկածախնդրությամբ լի, բայց վճռորոշ քայլ մարդկության պատմության մեջ։  

ԱՄՆ. NASA-ն դեռ խաղի մեջ է

Ամերիկան, մասնավորապես NASA-ն, արդեն տասնամյակներ է, ինչ հետազոտում է Մարսը, ուղարկելով այնտեղ բազմաթիվ ռովերներ և ուղեծրային սարքեր: Artemis ծրագրի շրջանակում NASA-ն համագործակցում է SpaceX-ի հետ, բայց եթե Մասկը ձախողի կամ դանդաղի, Միացյալ Նահանգները կարող են խաղադրույք անել իրենց պետական նախագծերի վրա: Lockheed Martin, Blue Origin և այլ ընկերություններ նույնպես մշակում են Մարսի թռիչքների տեխնոլոգիաներ։  

Չինաստան. լուռ, բայց վճռական առաջընթաց

Չինաստանը մեծ հավակնություններ ունի տիեզերքում: 2021 թվականին նրանց Tianwen-1 առաքելությունը հաջողությամբ վայրէջք կատարեց Մարսի վրա, ինչը հսկայական ձեռքբերում էր: Չինաստանի ազգային տիեզերական վարչությունը (CNSA) այժմ աշխատում է գաղտնի Մարսյան բազայի նախագծի վրա և նախատեսում է առաջին մարդու վայրէջքը մինչ 2033 թվականը: Չինացիները առանձնանում են իրենց արագությամբ և պետական ֆինանսավորմամբ, ինչը նրանց մեծ առավելություն է տալիս։  

Ռուսաստան. անցյալի հզորություն, ապագայի հարցական

Ռուսաստանը տիեզերական հետազոտությունների հսկայական փորձ ունի, բայց վերջին տարիներին Մարսի ուղղությամբ առաջընթացը սահմանափակ է: Roscosmos-ը պլանավորում է համագործակցել Չինաստանի հետ Մարսի հետազոտությունների ոլորտում, ինչը կարող է նոր խթան տալ ծրագրերին: Սակայն, տեխնոլոգիական և տնտեսական խնդիրները կարող են արգելակել Ռուսաստանի առաջընթացը։  

Ո՞վ առաջինը կհասնի Մարս

Եթե նայենք այսօրվա տեխնոլոգիական զարգացումներին, ապա մրցավազքի առաջատարը, ամենայն հավանականությամբ, Իլոն Մասկի SpaceX-ն է: Սակայն Չինաստանը մեծ վտանգ է ներկայացնում՝ իր կայուն պետական աջակցությամբ և արագ զարգացող տեխնոլոգիաներով։ NASA-ն նույնպես չի պատրաստվում հանձնվել, իսկ Ռուսաստանի դերը այս պահին մնում է անորոշ։  

Մի բան հաստատ է՝ Մարսը ոչ միայն գիտական նվաճման, այլև աշխարհաքաղաքական ազդեցության հարց է։ Ով առաջինը կհասնի այնտեղ, կարող է որոշել մարդկության ապագայի նոր կանոնները։  

Ի՞նչ կարծիքիեք. ո՞վ առաջինը կդիպչի Մարսի կարմիր ավազին՝ Մասկը, ամերիկացիները, չինացիները թե՞ Ռուսաստանը։