Սպորտի հոգեբանություն. ի՞նչ է սա, և որքանո՞վ է կարևոր

 

  Սպորտի հոգեբանությունը ուսումնասիրում է այն հոգեբանական գործոնները, որոնք ազդում են մարզիկների վրա՝ իրենց կատարողականությունը բարձրացնելու կամ նվազեցնելու առումով։ Ահա մի քանի հիմնական գործոններ, որոնք կարող են ազդել մարզիկների հաջողությունների և ձախողումների վրա.

1. Մոտիվացիա

  Մարզիկների մոտիվացիան կարող է լինել ներքին (ինքնավստահություն, սեփական առաջադրանքների կատարում) կամ արտաքին (մրցանակներ, ճանաչում)։ Բարձր մոտիվացիան նպաստում է մարզումների և մրցումների ժամանակ ավելի մեծ ջանքերի ներդրմանը։

2. Ինքնավստահություն

  Ինքնավստահությունը մարզիկներին օգնում է հավատալ իրենց ուժերին ու կարողություններին։ Բարձր ինքնավստահությունն օգնում է հաղթահարել տագնապն ու լարվածությունը, ինչը կարող է բարելավել կատարողականությունը և, իհարկե, բերել հաջողության։ 

3.Հոգեբանական դիմադրողականություն

  Սա վերաբերում է մարզիկների ունակությանը՝ հաղթահարելու ճնշումները և դժվարությունները։ Նրանք, ովքեր ունեն բարձր հոգեբանական դիմադրողականություն, ավելի լավ են հաղթահարում դժվարությունները և պահպանում են հանգստություն բարդ իրավիճակներում։

4. Սթրեսի կառավարում

  Սթրեսը նպաստում է լարվածությանը և ճիշտ հակառակը։ Սթրեսը կարող է ազդել մարզիկների ֆիզիկական և հոգեբանական վիճակի վրա։ Սթրեսի կառավարման մեթոդների յուրացումը (օրինակ՝ շնչառական վարժություններ, մեդիտացիա) կարող է օգնել նվազեցնել նյարդային լարվածությունը։

5. Կենտրոնացում և ուշադրություն

  Ուշադրության կենտրոնացման մակարդակը կարող է լինել վճռորոշ պահերի ժամանակ։ Մարզիկները պետք է կարողանան կենտրոնանալ մրցումների ընթացքում և չշեղվել արտաքին կամ ներքին խանգարող գործոններից։

6. Հույզերի կառավարում

  Մարզիկները հաճախ հանդիպում են բազմաթիվ հույզերի՝ հուզմունք, զայրույթ, ուրախություն և այլն։ Կարևոր է այդ հույզերը ճիշտ ժամանակին ու ճիշտ կերպով կառավարել՝ արտահայտելով կամ զսպելով դրանք։

7. Նպատակադրման հմտություններ

  Ճիշտ և իրատեսական նպատակների սահմանումը կարևոր է մարզիկների համար, քանի որ դա նպաստում է մոտիվացիային և օգնում է կենտրոնանալ մրցումների ժամանակ։ 

  Այս գործոնները կարող են մեծ ազդեցություն ունենալ ինչպես առանձին մարզիկների, այնպես էլ թիմերի հաջողությունների և ձախողումների վրա։ Հոգեբանության գործիքները կարող են օգնել մարզիկներին հաղթահարել իրենց հոգեբանական խոչընդոտները և բարելավել կատարողականությունը։