SpaceX

SpaceX-ը, որը կրճատվել է Space Exploration Technologies Corp.-ի համար, ամերիկյան մասնավոր օդատիեզերական արտադրող և տիեզերական փոխադրող ընկերություն է:  Այն հիմնադրվել է 2002 թվականին Իլոն Մասկի կողմից՝ նպատակ ունենալով նվազեցնել տիեզերական փոխադրումների ծախսերը՝ հնարավորություն ընձեռելու Մարսի գաղութացմանը: 

Գլխամասային գրասենյակը, որը գտնվում է Կալիֆորնիայի Հոթորնում, SpaceX-ը մեծ ուշադրություն է գրավել իր հավակնոտ տեսլականի, նորարարական տեխնոլոգիաների և զարգացման արագ տեմպերի համար:  Ընկերությունը մշակել է Falcon 1, Falcon 9 և Falcon Heavy հրթիռները, ինչպես նաև Dragon տիեզերանավը։  Այս մեքենաներն օգտագործվել են ուղեծիր առաքելու, Միջազգային տիեզերական կայանի (ISS) մատակարարման և նույնիսկ արբանյակներ տեղակայելու համար առևտրային և պետական ​​հաճախորդների համար:

SpaceX-ի հիմնական ձեռքբերումներից մեկը բազմակի օգտագործման հրթիռների տեխնոլոգիայի զարգացումն է:  Ընկերությունը մի քանի անգամ հաջողությամբ վայրէջք է կատարել և վերագործարկել առաջին փուլի հրթիռային ուժեղացուցիչները՝ զգալիորեն նվազեցնելով տիեզերք օգտակար բեռների արձակման ծախսերը:  Այս ձեռքբերումն օգնել է SpaceX-ին ապահովել պայմանագրեր ՆԱՍԱ-ի, ԱՄՆ պաշտպանության նախարարության և առևտրային արբանյակային օպերատորների հետ:

SpaceX-ի վերջնական նպատակը Մարսի վրա մարդկային կյանքի հնարավորություն տալն է:  Ընկերությունը մշակում է Starship տիեզերանավը, որը նախատեսված է որպես լիովին բազմակի օգտագործման տիեզերանավ, որը կարող է մեծ թվով ուղևորներ և բեռներ տեղափոխել Երկրի ուղեծրից դուրս գտնվող ուղղություններ:  Իլոն Մասկը պատկերացնում է ապագա, որտեղ մարդիկ կարող են ճանապարհորդել դեպի Մարս և ի վերջո հիմնել ինքնուրույն գաղութ:

Ի լրումն Մարսի հավակնությունների, SpaceX-ը նաև աշխատում է այլ նախագծերի վրա, ինչպիսին է Starlink արբանյակային համաստեղությունը, որի նպատակն է ապահովել համաշխարհային գերարագ ինտերնետի ծածկույթ:  SpaceX-ը հեղափոխել է տիեզերական արդյունաբերությունն իր նորարարական մոտեցմամբ և շարունակում է առաջ մղել տիեզերական հետազոտության մեջ հնարավորի սահմանները:

Ահա մի քանի լրացուցիչ մանրամասներ SpaceX-ի մասին.

1. **Միլեստոններ**. SpaceX-ը դարձավ առաջին մասնավոր ֆինանսավորվող ընկերությունը, որը տիեզերանավ ուղարկեց Միջազգային տիեզերակայան (ISS) 2012 թվականին: 2020 թվականին SpaceX-ը պատմություն կերտեց՝ մեկնարկելով առաջին անձնակազմով առաքելությունը դեպի ISS մասնավոր ընկերության կողմից:  ՆԱՍԱ-ի տիեզերագնացներին Crew Dragon տիեզերանավով կայան տեղափոխելը:

 2. **Արբանյակային ինտերնետ**. SpaceX-ն աշխատում է Starlink նախագծի վրա, որի նպատակն է ապահովել արբանյակային ինտերնետի գլոբալ ծածկույթ:  Ընկերությունը հարյուրավոր արբանյակներ է արձակել ուղեծիր և նախատեսում է տեղակայել հազարավոր արբանյակներ՝ ստեղծելու ցանց, որը կարող է բարձր արագությամբ ինտերնետ մատակարարել թերսպասարկվող և հեռավոր շրջաններ ամբողջ աշխարհում:

 3. **Մարսի գաղութացում**. Իլոն Մասկը ներկայացրել է Մարսի գաղութացման հավակնոտ ծրագիր, որը հայտնի է որպես Mars Colonial Transporter (MCT) ճարտարապետություն:  Ծրագիրը ներառում է Starship տիեզերանավի օգտագործումը մարդկանց և բեռների Մարս տեղափոխման համար՝ նպատակ ունենալով մոլորակի վրա ինքնուրույն գաղութ ստեղծել:

4. **Առևտրային տիեզերական ճանապարհորդություն**. SpaceX-ը նաև աշխատում է կոմերցիոն տիեզերական ճանապարհորդության ծառայությունների մշակման վրա:  Ընկերությունը հայտարարել է մասնավոր անձանց տիեզերական զբոսաշրջային թռիչքներ առաջարկելու ծրագրերի մասին, ինչպես նաև առաքելություններ դեպի Լուսին և դրանից դուրս:

 5. **Ազդեցությունը տիեզերական արդյունաբերության վրա**. SpaceX-ի նորարարական մոտեցումը տիեզերական փոխադրումների նկատմամբ զգալի ազդեցություն է ունեցել տիեզերական արդյունաբերության վրա:  Ընկերության հաջողությունը խթանել է մրցակցությունն ու նորարարությունը այլ օդատիեզերական ընկերությունների միջև, ինչը հանգեցրել է հրթիռային տեխնոլոգիայի առաջընթացի և տիեզերքի հետախուզման նկատմամբ հետաքրքրության նորացմանը: