Դու չես կարող կառավարել ժամանակը, դու կարող ես կառավարել ժամանակը, որն օգտագործում ես
Ըստ Ալբերտ Էյնշտեյնի
ժամանակն այն է, ինչ ժամացույցը կարող է ցույց տալ: Ըստ ֆիզիկոս Ջոն Վիլերի ժամանակն այն է, ինչը կանխում է միաժամանակ բոլոր
իրերի տեղի ունենալը, իսկ փիլիսոփա Ադոլֆ Գրունբաումի մոտեցմամբ դա իրար հաջորդող պահերի
միջև ուղիղ գիծն է: Ի տարբերություն այլ կենդանի
արարածների, մարդը միակն է, ով իրեն զգում է ժամանակի մեջ, և չնայած հնարավորություն
չունի ժամանակն իրեն ենթարկելու, բայց կարող է այն օգտագործել արդյունավետ:
Ժամանակի ղեկավարումը անհատի գործողությունների կառավարումն ու կենտրոնացումն
է՝ աշխատունակությունը բարելավելու նպատակով: Դրա կառավարման հմտությունները իրենց
մեջ ներառում են անհրաժեշտ նպատակները, սահմանված առաջնահերթությունները, ժամաքանակի
տրամադրման տվյալ գործողությանը, ինչպես նաև քայլերի պլանավորում և ցուցակագրում անհրաժեշտ
արդյունքին հասնելու համար: Եթե մենք տիրապետենք ժամանակի կառավարման հմտություններին,
ապա կլինենք ավելի կազմակերպված, արդյունավետ և երջանիկ:
Անհատական
ժամանակի կառավարման հմտությունները ներառում են.
- աշխատանքի ուսումնասիրում,
- պլանավորում,
- խմբավորում ըստ կարևորության,
- որոշման ընդունում,
- լիազորում,
- ցուցակագրում:
Ժամանակը եզակի միջոց
է, որն անհրաժեշտ, անըմբռնելի, անփոխարինելի,
անվերադարձ և հետևաբար անգնահատելի երևույթ է: Այն պետք է մշտապես բաշխել ճշգրտորեն:
Յուրաքանչյուր օր բաղկացած է ոչ ավել, ոչ պակաս 24/7 ժամից: Աշխատանքի ցանկացած մաս
պահանջում է ժամանակ, վերջինս առանց եռանդի
ոչ մի արժեք չունի և հետևաբար պետք է տիրապետել դրան, որպեսզի աշխատանքը դառնա
ավելի արդյունավետ:
Ըստ ժամանակի կառավարման
սկզբունքների այն կարելի է բաժանել երեք ուղությունների.
- կենսաբանական, վերաբերում է ֆիզիկական գործողությանը,
- հասարակական, վերաբերում է սեփական անձին, ընտանիքին և հասարակությանը,
- մասնագիտական, վերաբերում է մասնագիտական ակտիվությանը (աշխատանքի վրա ծախսած ժամանակը):
Կարևոր է պահպանել հավասարակշռություն այս
երեք կողմերի միջև, ինչպես նաև կարևոր է ճիշտ քանակով ժամանակ տրամադրել այս անհրաժեշտ
դրույթներին
Կենսաբանական ժամանակ.
Ընտրեք ոսկե միջինը
1. քուն
2. սնունդ
3. հիգիենա
4. անձնական հետաքրքրություններ/հանգիստ/
5. ֆիզիկական ակտիվություն
Վերոհիշյալ բոլոր կետերը պետք է կատարել կանոնավոր կերպով:
Հասարակական ժամանակ
Ցանակալի է տրամադրել ժամանակ ինքդ քեզ, քո ընտանիքին և հասարակությանը:
Հիմնական ուղենիշները հետևյալն են՝
1. Ինքնազարգացում
Օրվա ընթացքում ամենաքիչը
մեկ ժամ պետք է տրամադրել մտածելու, ինքնադիտողության, կարդալու և այլ նախասիրությունների
վրա:
2. Ընտանեկան ժամ
Ամուր
ընտանիքների և երջանիկ ընտանեկան կյանքի հաջողության հիմքում ընկած է անձնական և մասնագիտական
հաջողությունները: Ամեն օր պետք է անցկացնել որոշ ժամանակ համաձայնեցնելով ընտանիքի
բոլոր անդամներին:
Որպեսզի
ապրես հասարակության մեջ պետք է մասնակցել տարբեր հասարակական իրադարձությունների,
որի ընթացքում ժամանակի կրողը չի տնօրինում այն:
Մասանգիտական ժամանակ
Այս դեպքում, եթե տվյալ
մարդն աշխատում է, նա ժամերի ընտրության հնարավորություն չունի, քանի որ դրանք հիմնականում
անփոփոխ են: Այս դեպքում նպատակն է շահավետ կերպով օգտագործել ժամանակ առավելագույն
արդյունք ստանալու համար: Կարևոր հանգամանք է նաև տարբերակել <<ժամանակ վատնող>> գործողությունները
և փորձել կրճատել դրանք: Նմանատիպ գործողություններ են.
·
ժամանցային հանդիպումներ
·
ոչ արդյունավետ քննարկումներ
·
անկազմակերպ աշխատանք
Ժամանակի հիմնական վատնելու պատճառները կարելի է դասակարգել հետևյալ կերպ՝
1. Աշխատանքի ոչ ճիշտ կազմակերպման դեպքում ունենում ենք ժամանակի կորուստ: Աշխատանքը նախօրոք չի պլանավորվել ինչպես հարկն է:
2. Ժամանակի և աշխատունակության հսկայական կորուստ կարող է լինել բազմաթիվ հանդիպումների հետևանքով, որոնք տեղի են ունենում հաճախ և տարբեր վայրերում, որոնք չեն ծառայում իրենց նպատակին և աշխատակցին կտրում են աշխատանքից:
3. Ժամանակը հաճախ կարելի է համարել վատնած, քանի որ կարևոր տեղեկությունը առկա չէ ամբողջովին, կամ այն ընդհանրապես սխալ է: Նման կերպով, ստանալ և տալ ոչ անհրաժեշտ տեղեկատվությունը նույնպես կարելի է համարել ժամանակի կորուստ:
Ժամանակի կառավարման հմտությունները միանշանակ կախված են նաև հանգամանքներից: Դրանց երեք հիմնական սկզբունքներն են՝
1.
Ուշադրության
ակնթարթ
Գոյություն ունի բնական սահման, ըստ որի տվյալ
մարդը որքան երկար կարող է կենտրոնանալ առաջադրված գործողության կամ առաջադրանքի վրա:
Դա կոչվում է ուշադրության ակնթարթ:
2.
Ժամանակի
պլանավորում փուլերով
Եթե կարևոր աշխատանք պետք
է կատարվի, ժամանակը պետք է հմտորեն փուլերի բաժանել: Օրինակ, եթե աշխատանքը պահանջում
է 20 րոպե, ցանկալի չէ տրամադրել 4 օր շարունակ 5-ական րոպե: Կարևոր աշխատանքին երկարատև
ժամանակ պետք է տրամադրել:
3.
Կենտրոնացում
Կենտրոնացումը կարևոր է ժամանակի արդյունավետ օգտագործման համար:
Այս դեպքում անհրաժեշտ է խուսափել բոլոր տեսակի
ընդհատումներից: Անհրաժեշտ է նաև ամբողջ ուշադրությունը կենտրոնացնել մեկ աշխատանքի
վրա միայն:
Եվ,
հետևաբար, ժամանակի կառավարումը սեփական անձի
հանդեպ կարգապահությունն է, չնայած դրա վրա կարող են անդրադառնալ արտաքին գործոններ:
Նպատակն է տարբերել և նվազագույնին հասցնել և՛ ներքին, և՛ արտաքին գործոնները, որոնք պատճառ են
հանդիսանում ժամանակ վատնելուն և դարձնել աշխատանքն ավելի արդյունավետ:
by Mariana Sargsyan