Ինքնատիպ մաստակը

      Եթե չլիներ ժամանակակից մաստակը, կարծում եմ ոչ մեկիս այս սխտորը երբևէ  այսքան ախորժելի ու հյութալի մանդարին չէր թվա:

      Հայտնի է, որ դեռևս հին հռոմեացիները շնչառության թարմեցման ու  ատամներից սննդի մնացորդները մաքրելու համար ծամում էին ծառի խեժը, մողրամոմը: 

     Սեպտեմբերի 23-ը համարվում է մաստակի ծննդյան պաշտոնական օրը: Այն բավական ծեր է. ծնվել է 1848 թվականին` ամերիկացի Ջոն Քուրթիսի տանը, ով էլ համարվում է ծամոնի “հայրը”:

     Ամենից առաջին մաստակի մասին հիշատակություններ կան դեռևս մ.թ.ա. 7-2-րդ դարերից: Այն պեղել են Հյուսիսային Եվրոպայում, որն իրենից ներկայացնում է հնադարյան խեժ, որի վրա մարդու ատամների հետքեր կան:

     Մաստակը վերածնվել է 1869 թվականին` Թոմաս Ադամսի գաղափարով, որի հիմքում ընկած էր ոչ թե խեժը, այլ կաուչուկը: Իսկ առաջին մաստակ արտադրող սարքը ստեղծվել է 1871 թվականին` կրկին Ադամսի կողմից:

        1928 թվականին քսանչորսամյա հաշվապահ Վոլտեր Դիմերը ստեղծել է մաստակի իդեալական բանաձև, որն օգտագործվում է մինչ այսօր՝ 20% կաուչուկ, 60% շաքար կամ նրա փոխարինողը, 19% եգիպտացորենի օշարակ և 1% արոմատիկ հավելումներ. վերջիններս ծամելու ընթացքում աստիճանաբար քայքայվում են, մաստակը դառնում է անհամ: Այս մաստակն աչքի էր ընկնում իր առաձգականությամբ ու նրանից կարելի էր փուչիկներ փչել, որի շնորհիվ այն դարձավ երեխաների սիրելին:Այսօր մաստակի բաղադրության մեջ կաուչուկի փոխարեն օգտագործվում է սինթետիկ պոլիմեր, իսկ արոմատիկ հավելումները համային նոր լուծումներ են առաջարկում:

    Ժամանակակից մաստակները գունեղ են, բազմազան: Այժմ այն ոչ միայն երեխաների, այլև բոլորի սիրելին է:

      Մաստակի շնորհիվ մարդիկ կարող են օրվա ցանկացած ժամին վայելել տարբեր համեմունքներով  պատրաստված ուտեստները՝ չվախենալով հետագա էստետիկ անհարմարություններից:

Աննա Առաքելովա